Netherlands (15)

Twaalfjarig Bestand tussen Spanje en de Republiek. Na afloop van het Bestand boekt het leger van de Republiek onder aanvoering van Frederik Hendrik, zoon van Willem van Oranje en Louise de Coligny, aanzienlijke successen.

De Republiek was rond 1600 een mogendheid geworden om rekening mee te houden. Frankrijk en Engeland hadden al in 1596 een drievoudig verbond gesloten, waarmee deze landen de Republiek in feite hadden erkend. Door dit verbond werd de oorlog tegen Spanje een onderdeel van een grote anti-Habsburgse campagne, die door Frankrijk werd geleid. In 1600 moest Maurits, stadhouder, kapitein-generaal en admiraal van de vloot op last van de Staten-Generaal en de Hollandse kooplieden de Vlaamse kuststeden bezetten en het kapersnest Duinkerken uitroeien. Deze kapers bezorgden de opkomende Hollandse koopvaardij veel overlast. Deze expeditie was tegen de zin van Maurits, maar hij gehoorzaamde en trok ten strijde.Zijn leger onmoette dat van Aartshertog Albrecht, landvoogd en schoonzoon van de Spaanse koning Filips II, in de duinen bij Nieuwpoort.De Hollanders behaalden de overwinning in de Slag bij Nieuwpoort.Prins Maurits slaagde er echter niet in de Vlaamse kuststeden en Duinkerken te veroveren. Ook op zee ging de strijd verder door, waarbij Jacob van Heemskerck in 1607 een Spaanse vloot nabij Gibraltar overwon.Van Heemskerck sneuvelde zelf in de strijd. Het was de eerste grote overwinning op zee door een vloot van de Republiek en was van grote strategische waarde.

In 1608 vonden in Den Haag vredesonderhandelingen plaats tussen Spanje en de Republiek, waarbij ook de vertegenwoordigers van Engeland en Frankrijk aanwezig waren. In 1609 mondde dit uit in het Twaalfjarig Bestand. Maurits wou liever de strijd voortzetten, terwijl raadpensionaris Van Oldenbarnevelt juist een voorstander was van de vrede. Een ander probleem speelde ook een rol tussen de twee machtigste mannen van de Republiek. In de gereformeerde kerk ontstond een groot theologisch conflict tussen twee groepen: de Remonstranten(Arminianen) en Contra-Remonstranten (Gomaristen). Maurits koos de kant van de Contra-Remonstranten, die orthodox in de leer waren, terwijl Van Oldenbarnevelt de kant van de Remonstranten koos. Even dreigde dit conflict uit te lopen op een burgeroorlog. Tijdens een grote synode in Dordrecht in 1618 wonnen de Contra-Remonstranten . Van Oldenbarnevelt werd door een speciale rechtbank schuldig bevonden aan hoogverraad en op 13 mei 1619 in Den Haag onthoofd. Door het gedrag van Maurits tijdens de geloofskwestie, werd het vertrouwen voor lange tijd geschaad tussen de Staten-Generaal en het Huis van Oranje.

In 1621 loopt het Twaalfjarig Bestand formeel af. Velen wilden het Bestand laten overgaan in een definitieve vrede, maar door de te hoge Spaanse eisen was de breuk onvermijdelijk. Op 23 april 1625 stierf Maurits. Hij werd opgevolgd door zijn halfbroer, Frederik Hendrik, graaf van Nassau en prins van Oranje. Hij was de jongste zoon van Willem de Zwijger en Louise de Coligny. Frederik Hendrik hervatte ,na de dood van Maurits,de nagenoeg gestaakte oorlog tegen de Spanjaarden. Hij veroverde veel steden op de Spaanse bezetter, waardoor hij de naam 'Stedenbedwinger' kreeg toegemeten. Zijn militaire training kreeg hij van Maurits en Simon Stevin, een wiskundig ingenieur in dienst van Maurits. In 1639 werd een tweede Spaanse Armada naar de Nederlanden gezonden, met aan boord 20.000 man.Dit was een poging om de opstandige Staten toch op de knieën te dwingen. Admiraal Maarten Harpertsz. Tromp trok met een veel kleinere vloot ten strijde en vernietigde de Spaanse vloot nabij Duins.