Netherlands (16)

Frankrijk en Engeland en de bisdommen Keulen en Munster verklaren de Republiek de oorlog. Willem III wordt stadhouder. De raadpensionaris Johan de Witt wordt door de Haagse bevolking vermoord. Op zee behaalt Michiel de Ruyter belangrijke successen tegen de Frans-Engelse vloot.

Op politiek gebied stonden de twee protestantse zeemogendheden(de Republiek en Engeland) vrij dicht bij elkaar.Vanwege de grote handelsbelangen en concurrentie op zee ontstonden er vanaf 1651 steeds conflicten tussen de twee landen.Het begon bij de Akte van Navigatie,een wet die door de Engelsen was afgekondigd om het monopolie van de Hollandse schepen in Europa en in Oost- en West-Indië te ondermijnen. Deze Akte stuitte op een krachtig verzet . De Staten reageerden door 150 oorlogsschepen uit te rusten. In 1652 brak de Eerste Engelse Oorlog uit.De admiraals Maarten Tromp, Michiel de Ruyter en Witte de With behaalden enkele successen, maar leden ook verliezen tegen de Engelsen. In 1654 kwam het tot vrede tussen Engeland en de Nederlanden. Maar enkele jaren later verklaarde de Engelse koning Karel II de Republiek opnieuw de oorlog. Deze Tweede Engelse Oorlog duurde van 1665 tot 1667. Om de in 1667 hervatte vredesbesprekingen kracht bij te zetten ondernam Michiel de Ruyter zijn befaamde 'Tocht naar Chatham'.Hij voer de Theems op tot de militaire haven van Chatham.Hier werd een groot deel van de Engelse vloot verwoest en het vlaggeschip de 'Royal Charles' meegenomen.De vrede werd in juli getekend,waarbij de Akte van Navigatie in belangrijke mate werd afgezwakt.

Het jaar 1672 is in de Nederlandse geschiedenis gekend als 'Het Rampjaar '. Lodewijk XIV,koning van Frankrijk, sloot in dat jaar een verbond met de Engelsen en de bisschoppen van Keulen en Munster en verklaarde de Republiek de oorlog. Op zee vormde De Frans-Engelse vloot een constante bedreiging voor de Nederlandse kust,terwijl de vijandelijke legers heel het land veroverden,behalve Holland,Zeeland en de stad Groningen... Ook in Den Haag heerste er tweedracht:de predikanten en het lagere volk waren zeer oranjegezind. Raadpensionaris Johan de Witt was een felle tegenstander van de grote macht van de Oranjes en steunde de staatsgezinden in de Republiek.Door de Staten van Holland werd bovendien het 'Eeuwig Edict' afgekondigd. Hierin werd ondermeer bepaald dat het stadhouderschap werd afgeschaft, waardoor de Oranjes in feite alle macht ontnomen werd. Het ging vooral om de jonge Willem III, die meer aanspraak ging maken op zijn positie als kapitein-generaal en zijn titel als stadhouder. Toen echter de Staten van Zeeland Willem III benoemden als stadhouder, volgden de andere Staten ook en was de macht van Johan de Witt gebroken. Hij kreeg de schuld van de invasie, hij had het leger verwaarloosd en de dreigingen van een Franse inval onderschat. In 1672 werden Johan de Witt en zijn broer Cornelis in Den Haag door een oranjegezinde volksmassa vermoord.

Willem III wist in 1673 alle vijandelijke troepen uit de Nederlanden te verdrijven. Op zee bracht Michiel de Ruyter de Engels-Franse vloot geduchte nederlagen toe. In 1674 sloten de Republiek en Engeland opnieuw vrede. Ook met de Keulse en Munsterse bisschoppen werd de vrede getekend. In 1676 begonnen de vredesonderhandelingen met Frankrijk. In hetzelfde jaar stierf Michiel de Ruyter tijdens een zeeslag tegen de Franse vloot in de Middellandse Zee.Zijn prestige was zo groot,dat Lodewijk XIV ,ondanks de oorlog,besliste dat alle Franse kustbatterijen saluutschoten moesten lossen , uit respect voor de grote admiraal wanneer het schip met het stoffelijk overschot van De Ruyter voorbijvoer. In 1678 werd in Nijmegen de vrede met Frankrijk getekend, waarbij de Republiek alle door Frankrijk bezette zuidelijke gebieden terugkreeg.