NEDERLAND (30)

Rond 1900 richt de Nederlandse politiek zich op het beschermen van het koloniale bezit en het verwerven van een vooraanstaande positie in de internationale handel en het geldverkeer. Nederland voert tussen de grote machtsblokken in Europa een strikt neutrale politiek. Ook de Schoolstrijd wordt beslecht en het algemeen mannenkiesrecht wordt ingevoerd.

Rond 1900 richtte de Nederlandse politiek zich op het beschermen van het koloniale bezit en het verwerven van een vooraanstaande positie in de internationale handel en het geldverkeer. In de Europese machtspolitiek stelde Nederland zich neutraal op. Als klein land kon Nederland ook niet veel invloed uitoefenen. In 1871 veranderde de politieke machtsverhouding in Europa drastisch. Aan de oostgrens van Nederland ontstond het Duitse keizerrijk, met als bondgenoten Oostenrijk-Hongarije en Italië. Het andere Europese machtsblok bestond uit Engeland, Frankrijk en Rusland. Deze landen hadden zich verenigd om weerstand te bieden aan het economisch sterker wordende Duitsland. De twee blokken besteedden enorme bedragen aan het opbouwen van grote en moderne wapenarsenalen. Nederland hield zich afzijdig en bewaarde een strikte neutraliteit, evenals België en het groothertogdom Luxemburg.

Nederlandse werknemers gingen zich organiseren in vakbonden en ook de vrouwenemancipatie kwam opzetten. Aletta Jacobs (1854-1929) was de eerste vrouwelijke activiste en de eerste vrouw die zich na haar middelbare school aan een universiteit liet inschrijven, iets dat zeer ongewoon was in die tijd. Van vrouwen werd niet verwacht dat ze een beroep hadden. Aletta Jacobs zette zich vooral in voor vrouwenkiesrecht en sociaal maatschappelijke hervormingen. Als arts was ze zeer begaan met de omstandigheden waarin arbeidersvrouwen leefden. In Amsterdam, waar ze als huisarts een praktijk had, probeerde ze daar door middel van gratis spreekbeurten en zuigelingenzorg verbetering in te brengen.

De liberale P.W.A. Cort van der Linden (1846-1925), die van 1913 tot 1918 regeringsleider was, voerde een politiek die gericht was op verzoening van links en rechts in de kwesties van de Schoolstrijd en het algemeen kiesrecht. Deze problemen hadden jarenlang het Nederlandse politieke leven beheerst, maar werden met de 'Pacificatie' in 1917 opgelost. De socialisten en radicale liberalen kregen hun zin met de invoering van het algemeen mannenkiesrecht en de confessionelen met de volledige financiële gelijkstelling van het openbaar en bijzonder onderwijs. Hiermee kwam een einde aan de Schoolstrijd.